اهمیت خواب در کودکان به اندازه‌ای است که در کشور‌های اروپایی کمیسیون‌های متعددی در این زمینه ایجاد و متخصصان زیادی را در این زمینه پرورش می یابند تا بتوانند با بالا بردن سطح دانش عموم روند خواب کودکان را مورد بررسی قرار دهند.
شنیده اید که می‌گویند خواب و خوراک. این به این مفهوم است که هر اندازه خوراک اهمیت دارد خواب هم مفید است یعنی اگر شما تک بعدی باشید و تنها به خوراک فرزند خود و کیفیت آن اهمیت دهید و میزان خواب خود را رها کنید و هر چقدر تغذیه سالم داشته باشید بی فایده است و نمی‌تواند تاثیری بر سلامت و روند رشد کودکان شما داشته باشد.
اهمیت خواب در کودکان تا اندازه‌ای است که در کشور‌های اروپایی کمیسیون‌ها و متخصصان زیادی را در این زمینه پرورش میدهند تا بتوانند با بالا بردن سطح دانش آن‌ها روند خواب کودکان را مورد بررسی قرار دهند. در این راستا و براساس دستور‌العمل منتشر شده توسط آکادمی آمریکایی طب خواب، میزان خواب مورد نیاز از ۱۶ ساعت در روز برای نوزادان، تا هشت ساعت در روز برای نوجوانان متغیر است.
در واقع خواب کافی با تمرکز، بالارفتن دقت و هوشیاری، سلامت جسمی و روانی کودک مرتبط است. در مقابل خواب ناکافی با افزایش احتمال بروز مواردی مانند چاقی و دیابت در نوجوانان و در نهایت ادامه پیدا کردن آن تا سنین بزرگسالی در ارتباط است.
در این گزارش راه کارهایی را بیان کردیم که کمک می‌کنند کودکان شما آرام و بدون استرس بخوابند:
۱- دقت در انتخاب محیط خواب
محیطی که کودک شما در آن میخوابد نباید بیش از حد هیجان انگیز باشد. می‌توانید اتاق کودکتان را با اسباب بازی‌ها یی که دوست دارد پر کنید، اما به اندازه. سعی کنید هنگام خواب برای مدتی کنار فرزندتان بمانید و زمانی که خواب او عمیق شد می‌توانید اتاق را ترک کنید.
۲- روشنایی
روشنایی اتاق بسیار مهم است. اگر متوجه شدید که فرزند شما در روشنایی بهتر میخوابد پس بهتر است فضای اتاق را با لامپ‌های مناسب خواب روشن نگه دارید. اما اگر فرزند شما در تاریکی بهتر میخوابد چراغ‌ها را خاموش کنید و مطمئن شوید که نور اتاق در هنگام چرت زدن و هنگان خواب عمیق با هم هماهنگی دارند.
۳- جلوی چشمشان نباشید
باهر صدایی که کودک میدهد از جا نپرید و سعی کنید زمانی که آن‌ها به طور ناگهانی از خواب می‌پرند جلوی چشمشان نباشید چرا که با این کار عادت می‌کنند تا همیشه زمانی که چشم باز می‌کنند اولین چیزی که می‌بینند شما باشید.
۴- زمانی که احساس خستگی می‌کنند آن‌ها رابخوابانید
وقتی فرزندتان احساس خستگی شدید کرد سعی کنید او را به رختخواب برده و بخوابانید به جای اینکه صبر کنید تا خواب از سرش بپرد و آن موقع مجبور شوید چشمانش را به زور ببندید. با اینکار ان‌ها می‌توانند ساعات خواب خود را به دست بگیرند به جای اینکه منتظر باشند تا شما این کار را انجام دهید. ممکن این کار در بعضی مواقع برای شما سخت باشد، اما بعد‌ها کمک جدی برای شما خواهد بود.
۵- به چشمانشان خیره نشوید
بدیهی است که شما این کار را در طول روز هنگام بازی کردن با فرزندتان و یا غذا دادن به او انجام میدهید و گاهی اوقات یکی از عادات والدین می‌شود. اما سعی کنید به هنگام خواب و زمانی که تلاش می‌کنید کودکتان بخوابد به چشمانش نگاه نکنید و جلوی چشمش نباشید. با این کار او متوجه می‌شود که زمان خواب فرارسیده و نباید حتی با شما صحبت کند. پس زرمانی که کودک به خواب عمیق رفت به سرعت اتاقش را ترک کنید.
۶- در طول خواب به او شیر دهید
گاهی بی حوصلگی و خواب کم شما باعث می‌شود کودک گرسنه بماند و نتواند به خوبی شیر بخورد. اما یادتان باشد قبل از اینکه گرسنگی او را از خواب بیدار کنید شما به آرامی با شیشه و یا خودتان شیر دهید. اینکار باعث می‌شود فرزندتان در طول شب از خواب نپرد و شما را اذیت نکند.
۷- پوشک او را به موقع عوض کنید
سعی کنید به هنگام تعویض پوشک تنش را از خود و کودکتان دور کنید. اگر قرار باشد برای هر تعویض فرزندتان از خواب بیدار شود ارزشش را ندارد.
فقط او را چک کنید و سعی کنید هنگامی که می‌خواهد بخوابد و یا در حال چرت زدن است این کار را انجام دهید. اگر مجبور شدید زمانی که خواب است پوشکرا عوض کنید در همان رختخواب انجام دهید تا احساس سرما نکند و از خواب نپرد.
۸- دوش آب گرم قبل از خواب
هیچ چیز مل یک دوش آب گرم نمی‌تواند کودک را آرام کند. سعی کنید بین ۲ تا ۴ ماهگی این کار را شروع کنید تا کودک عادت کند قبل از اینکه به رختخواب برود دوش بگیرد. همچنین می‌توانید بدن او را ماساژ دهید. محیط گرم و تمیز و خشک بهترین شرایط برای خواب آرام است. اما توجه داشته باشید بعضی از بچه‌ها با حمام رفتن هیجان زده می‌شوند و در واقع انرژی مضاعف دریافت می‌کنند. اگر فرزند شما اینچنین بود این کار را انجام ندهید.
۹- در رفتارهایتان هنگام خوابیدن کودکان ثبات داشته باشید
شما کودک را به هر چه که رویتین برایش انجام میدهید وابسته می‌کنید و درواقع عادت میدهید. پس اگر هنگام خواب برایش قصه می‌خوانید یا آواز می‌خوانید و یا در گهواره می‌گذارید و… انجام آن‌ها را ادامه دهید. کودک به رفتار مشابه عادت می‌کند و اگر خلاف آن را ببینید سیستم ذهنی اش مختل می‌شود. هر کاری که انجام میدهید مطمئن شوید که می‌توانید تا مدت‌ها ادامه دهید.
۱۰- برای زمان مناسب صبر کنید
اینکه بتوانید تشخیص دهید چه زمانی کودکتان نیاز به خواب دارد و چه زمانی دوست دارد در کنار شما بماند ممکن است چند ماه طول بکشد پس صبور باشید. دیر یا زود متوجه خواهید شد.
به هر حال پیدا کردن یک الگوی خواب پایدار برای فرزندتان نیازمند تلاش شماست. اما این نکته بسیار مهم است که هرگز برای خوابیدن به فرزندتان فشار نیاورید و به آن‌ها استرس وارد نکنید. تمامی این مراحل به طور طبیعی پیش خواهند آمد و تنها چیزی که لازم است مدیریت شما و فراهم کردن شرایط است.